In gesprek blijven met je partner(deel 1)

Wanneer het hebben van een verschillend argument al gauw eindigt in ‘jij-en’ en ‘ik-ken’ kan ik me voorstellen dat je steeds creatiever wordt in het ontwijken en ontlopen van confrontaties. Het worden dan al gauw vermoeiende en eindeloze ruzie's. Binnen de kortste keren gaat het niet meer om het initiële onderwerp maar ben je allebei alleen nog maar je eigen terrein aan het verdedigen. 


Relaties zijn groeimachines ze confronteren ons met waar we zijn in onze persoonlijke ontwikkeling. We mogen op de kalender dan al lang en breed volwassen zijn, dit betekent niet dat ‘hoe we relaties doen’ en onze manier van communiceren automatisch is meegegroeid. 


Een volwassen relatie hebben betekent ook op een volwassen manier een argument kunnen hebben. Het heeft te maken met de mate waarin we disharmonie tolereren en we verschillend van elkaar mogen zijn. Het heeft te maken met het okay zijn met jezelf zelfs wanneer het voelt dat de ander je afwijst. 

“Wij gaan nooit met ruzie slapen en praten altijd alles eerst uit” hoor ik stellen weleens zeggen met enige trots. Hoewel dit ook zeker te waarderen is schuilt hierin ook een gevaar. In de meeste gevallen wat stellen bedoelen te zeggen is dat ze goed geworden zijn in het  'water bij de wijn doen’, het vermogen te incasseren omdat ze in hun leven niet hebben kunnen oefenen of niet van anderen hebben kunnen afkijken hoe je aan jezelf vast houdt als de ander het serieus oneens is met jouw gevoel of gedachten gang. 


Niet zo gek dat we in relaties confrontaties meer en meer vermijden om afkeuring en afwijzing te ontwijken. Hoe meer we ons identificeren met de ander hoe belangrijker we zijn of haar goedkeuring vinden. Hoe meer we onze eigen stevigheid voelen hoe onafhankelijker we durven zijn. De noodzaak jezelf te verdedigen in gesprekken verdwijnt dan vanzelf naar de achtergrond en het wordt gemakkelijker je eigen waarheid te spreken ook als die anders is, omdat je altijd terug kunt vallen op je eigen goedkeuring.


Deze vaardigheid wordt differentiatie genoemd. De manier waarop we ‘aan onszelf vasthouden’ terwijl we in gesprek blijven of verbonden blijven met de ander. Het betekent jezelf kalm kunnen houden, ook als je iets hoort wat je van stuur maakt, ook als je iets hoort waar je het niet mee eens bent. Differentiatie verwijst naar de vaardigheid van het jezelf even kunt afscheiden van je eigen gevoel en gedachten. Het verwijst naar stevigheid in jezelf voelen zodat je jezelf durft te confronteren in plaats van alleen maar geconcentreerd te zijn op je partner en verlangen dat je partner veranderd.


In plaats van te ‘jij-en’ en ‘ik-ken’ wat vooral zorgt dat je tegenover elkaar komt te staan is het belangrijk een sfeer te creëren waarin je weer naast elkaar plaats neemt. Om je verbonden met de ander te voelen is een ruimte nodig waarin beide partners zichzelf durven zijn zonder daarop afgerekend te worden. Hoe doe je dat?


Een goed begin is het halve werk.
Het begint met een verandering van focus. Confronteer jezelf, niet je partner. Je partner hoeft dan geen muur om zich heen te bouwen en zich te verdedigen. Zonder de noodzaak ons te hoeven verdedigen zijn we veel meer bereid te kijken naar ons eigen doen en laten en kunnen we beter horen naar wat de ander te zeggen heeft.


Durf jezelf te confronteren. Ben je eerlijk naar jezelf? Ben jij de persoon die je wilt zijn? Zet jij je actief in om het beste in jezelf naar boven te halen? We zijn vaak defensief omdat we onszelf niet durven te confronteren. Durf te kijken naar je afweer, negatieve gedachten die zijn geactiveerd als een beschermingsmechanisme. 


Stop met aanvallen. Als jij aanvalt, kun je een tegenaanval verwachten. Als je allebei alleen maar defensief bent verandert er niets.  Durf te kijken naar bijvoorbeeld jouw timing, jouw manier van praten, jouw manier om vast te houden aan wat er gezegd wordt, jouw afweer, jouw behoefte om te controleren, jouw reacties, jouw angstgevoelens, jouw ongeduld en on-verkende eigen leven?


Stop met je partner de schuld te geven. Je begint zo al met een achterstand door jezelf in de slachtoffer rol te plaatsen. Wordt nieuwsgierig wie en wat er over blijft als je het beschuldigen naar de ander weghaalt. Wordt nieuwsgierig naar jezelf en nieuwe inzichten in jezelf als je begint met het vestigen van de aandacht op jezelf.


Stop met het persoonlijk nemen van de reacties van je partner, ook als ze aan jouw gericht zijn. Jij kiest zelf of je het aanneemt en welke betekenis je dit geeft.   Je partner heeft recht op eigen gevoelens, reacties en zelfs oordelen. Weet dat ze allemaal zijn gefilterd door zijn / haar eigen persoonlijke geschiedenis en bagage. Houd altijd je eigen mening over jezelf.


Er zit altijd een kern van waarheid in wat je partner zegt. Blijf geïnteresseerd in wat de ander beweegt. Je hoeft er niet mee eens te zijn. Door je te verplaatsen in zijn of haar gedachten wereld blijf je met elkaar in verbinding. Alleen als je verbinding voelt met de ander ben je gemotiveerd om te veranderen. Dat geld voor jezelf, maar ook voor de ander en onderschat ook niet het signaal die jij uitzendt wanneer je de ander blijft proberen te begrijpen!


Reken niet op je partner om positief te reageren. Verwacht niet dat jouw partner er is om jou te redden, dat is niet de taak van je partner. Vind je eigen benen en als je dat moeilijk vind dan is daar het begin van jouw groei.


Ga uit het hoofd van je partner. Dat wil zeggen, stop met analyseren, ongevraagde suggesties voor verbetering of kleine prikken.  Ze versterken alleen de muur die de ander om zich heen bouwt. Door je te richten op jezelf en jezelf durven te confronteren, creëer je een ruimte waarin je partner zich niet meer hoeft te verdedigen en kan beginnen zichzelf tegen te komen.


Durf te zijn wie je bent, diep van binnen ken jij de mooie kanten van jezelf. Laat deze er zoveel mogelijk uit!  Voel je goed over jezelf ook als je partner jou nog niet de waardering geeft of jou behandelt zoals je dat graag zou willen zien. Wees zelf de partner die je zelf graag zou willen hebben.


Relaties zijn groeimachines, ze zijn ervoor om het beste in onszelf naar boven te halen. Begin relatievraagstukken als een kans te zien voor je eigen groei en mogelijkheden je relatie naar het volgende level te brengen. 


Bouwen aan een stevig fundament in jezelf is een werk in uitvoering. Heb liefdevol begrip voor de tussenfase waarin jij en je partner nu zijn. Het gaan niet vanzelf, het gaat ook niet meteen goed maar kleine stapjes maken het begin.


In de volgende blog meer over de taal die we nodig hebben om in plaats van tegenover elkaar te staan weer een gevoel van ‘wij samen’ te ervaren.