Begin bij het begin

 Afgelopen zaterdag legde ik samen met tientallen collega’s in de complementaire zorg de eed af voor de beroepsorganisatie V.B.A.G. In kleine groepjes werden we op het podium uitgenodigd om alvorens de eed af te leggen, te benoemen wat het is dat je beweegt om in dit werkveld te werken.  Vele malen hoorde je populaire termen als ‘holistisch’ en ‘de hele mens’, voorbij komen. Het wordt soms zo makkelijk benoemd en we weten ook echt wel dat het meer inhoudt dan dat we aandacht voor de mens van kop tot teen hebben, maar hoe zit het nu precies? 


Mijn wortels in dit vakgebied liggen in psychosynthese en dit holistische aspect is een groot component van hoe er gekeken wordt naar de mens en zijn omgeving. Psychosynthese heeft het woord synthese in zich; wat je zou kunnen uitleggen als het samengaan of het samenwerken van de psyche. In de psychosynthese ziet men de mens als een geheel van gevoel, gedachten, lichamelijke ervaringen en spirituele beleving. Door al deze elementen met elkaar te verbinden en samen te laten werken ervaren we helderheid, rust en richting. Klinkt mooi en aannemelijk, dat vond ik ook toen ik voor het eerst in aanraking kwam met Psychosynthese. Wat het precies inhield kon ik toen nog niet geheel omvatten. Nu, 7 jaar en honderden mensen verder in mijn praktijk ervaar ik keer op keer de werkelijke kracht en waarheid van wat het betekent aandacht te hebben voor de hele mens. 


Als voorbeeld gebruik ik de lens van een camera die bestaat uit verschillende delen. Wanneer deze goed op elkaar afgesteld zijn valt het ultieme licht binnen waardoor er scherp beeld ontstaat. Met andere woorden: wanneer gevoel, gedachten, lichaam en spiritualiteit de juiste aandacht hebben zodat het als het ware één wordt, krijg je de meest zuivere informatie binnen. 


In mijn praktijk zijn er dikwijls mensen die na een tijdje ervaren hoe het lijkt alsof het leven gemakkelijker gaat; “Ik voel me blij als… zo’n gevoel dat alles in mij klopt, en stel ik me voor dat … en vervolgens, zonder dat ik het verwacht gebeurt het of doet zich zo’n situatie voor!”  Dit is zo’n voorbeeld van flow dat gecreëerd wordt wanneer gevoel, gedachten, lichaam en spiritualiteit met elkaar in verbinding staan.  Hoe meer je in verbinding bent met jezelf, hoe makkelijker het is om je ook verbonden te voelen met je omgeving en zelfs met dat wat groter is dan dat, waar iedereen weer een ander woord voor heeft, zoals bijvoorbeeld het universum, god of het mysterie. 


Net zoals het bij de camera lens niet zal werken om maar aan een deel te draaien, zo is het ook belemmerend voor de mens wanneer de focus van aandacht alleen maar ligt op bijvoorbeeld het rationele. De spreuk ‘Geloof niet alles wat je denkt’ is hier een passend voorbeeld; als geen ander zijn we in staat om onszelf te saboteren met wenselijke gedachten. Eenzijdige focus geeft een troebel en onscherp beeld.


Toch gebeurt het vaak en zie ik hoe mensen vast lopen door de wereld om hen heen alleen maar via het hoofd betekenis te geven. Of mensen die al hun aandacht alleen maar richten op het spirituele; in de hoop bijvoorbeeld ‘pure bewustzijn’ te ervaren, om via spiritualiteit te zoeken naar dat gevoel van één zijn. 
Deze ervaringen kunnen er echt zijn, maar wanneer iemand hier over spreekt ben ik vooral geïnteresseerd in de persoonlijke ontwikkeling van diegene. De mate waarin ook het grond werk gedaan is. 


Mijn ervaring is dat het ervaren van deze staten totaal afhangt van de mate waarin er aandacht is geweest voor de verschillende delen van de lens. Het ervaren van deze staten is zo ruim en inclusief als de persoon zelf is. Zolang we zelf emotioneel nog gefragmenteerd zijn, zo zal ook de beleving van deze staten zijn.  


Ik vind het dan ook gevaarlijk hoe spirituele ontwikkeling soms verheerlijkt wordt. Zo’n sfeertje dat ‘als je maar genoeg wens vervullende mantra’s opzegt het allemaal wel goed komt’, ‘dat het universum alles aandraagt waar je om vraagt’, ‘dat alles wat je ziet alleen een reflectie is van jezelf’, ‘dat je zelf je eigen situatie en omstandigheden kiest’ en ‘dat de ego alleen maar slecht is’, en meer van dat soort uitspraken. Al hebben deze echt hun waarde en plaats, het gevaar is dat we ons teveel eenzijdig hierop richten en dat deze verheerlijking het omzeilen van je eigen stuk promoten. Het omzeilen van je eigen verhaal, houdt je gevangen in het eenzijdig en voorspellende ervaring van de wereld om je heen.


Ik zal nooit vergeten hoe we soms op de opleiding door verschillende oefeningen konden ruiken aan de enorme kracht van de energie van het collectieve universum. Natuurlijk heel bijzonder om mee te maken, zoiets vergeet je niet, maar wat me vooral bij gebleven is was hoe de docent daarna heel nuchter vertelde dat we morgen ook allemaal weer de afwas moeten doen thuis. Juist die nuchtere instelling na zo’n, zeg maar ‘hemelse ervaring’, je laten beseffen dat er ook gewoon een aardse wereld is waar in basis behoeften voorzien moet worden gaf  een veilig gevoel van vertrouwen. 


Als je de eenheid van het bewustzijn wilt ervaren, verenig jezelf dan eerst, daar ligt echt het begin.